Shumë më herët se uria të pushtojë trupin, ajo fillon të lëkundë strukturën e gjuhës — shuan qartësinë, shkatërron ritmin dhe lë pas mbetjet e brishta të mendimit. Çka nis si paragraf i rrjedhshëm, shpërbëhet në fragmente, derisa gjithçka që mbetet është dridhja e pavullnetshme e një mendjeje aq të uritur sa nuk mban dot më kuptimin. Ndaj, përpara se gjuha të më braktisë krejtësisht, po e shkruaj këtë – jo për t’u kuptuar se sa për të lënë gjurmë; për të lënë pas formën e një mendimi, përpara se të zhbëhet në heshtje...
Në Shqipëri, politika e fadromës nuk është një praktikë e jashtëzakonshme, por pjesë përbërëse e një regjimi periodik hapësinor që fshin me pseudo-legjitimitet forma organike të lidhjes me territorin. Prishjet e bizneseve të vogla, dëbimet e banorëve përmes politikave zhvillimore, privatizimi dhe shfrytëzimi i burimeve ujore; të gjitha këto nuk janë thjesht akte teknike, por përshfaqje të fuqizimit dhe legjitimimit të atyre që studiuesja e sociologjisë dhe ekonomisë së globalizmit Saskia Sassen i quan formacione grabitqare (predatory formations). Këto formacione operojnë si një aleancë ndërmjet kapitalit financiar, shtetit dhe sistemit ligjor. Ato veprojnë nga brenda institucioneve për të përvetësuar toka, pasuri, e të drejta komunitare. Dhuna është arbitrarisht e mbështetur nga ligji, e ajo, sipas Sassen, prodhon dëbime (expulsions), jo vetëm fizike, por edhe simbolike, duke fshirë nga hapësira lidhjet territoriale dhe kujdesin për vendin, të afërmin e mikun...
Këshilli Bashkiak i Kamzës është organi më i lartë kolegjial që qeveris qytetin. Në punimet e tij parashikohet të diskutohet dhe miratohet çdo vendim që përcakton zhvillimin tërësor të qytetit. Si i tillë ai duhet të jetë llogari-dhënës, transparent dhe i hapur për secilin banor a aktor të interesuar. Viti që po lëmë pas është shembull i përkundërt i zbatimit të këtyre parimeve jo vetëm abstrakte, por edhe ligjore.
Qindra qytetarë të Kamzës kanë protestuar në bulevardin kryesor të qytetit pasi janë njoftuar pas 4 orësh pritje se abonetë e transportit publik nuk do të shiten as ditën e sotme. “Jam zgjuar në orën 5 të mëngjesit se na kishin thënë që dalin sot” – u shpreh një qytetare, “mendova se do mbaroja punë shpejt dhe do kisha ditën përpara por mbetëm këtu”….
Pa vota të numëruara, buxheti i vitit 2024 për Bashkinë Kamëz u miratua më datë 18 dhjetor nga Këshilli Bashkiak i qytetit. Debatet, situata e tensionuar dhe paqartësia në ngritjen e kartonave e gjeti të papërgatitur sekretaren e Këshillit dhe nuk mundi dot të numëronte duart e ngritura në favor të buxhetit. …
Liza dhe Ledioni, dy banorë të “5 majit” që shënjuan rezistencën e sotme kundër prishjes së shtëpive
nyje.al | 19.01.2022 “5 majit”, rrezet e diellit sot i sollën edhe policë, zjarrfikës e punonjës të IMT. Banesat e fundit po zbrasin për ti hapur rrugë prishjes që pritet të fillojë në orën dhjetë të mëngjesit. Banorët që kanë rezistuar kundër këtij aksioni janë shoqëruar, fqinjët e tyre tregojnë për rreth 6 të arrestuar. Shtëpia e Lizës Para disa kohësh, familja e Liza Markut ka qenë dëshmitare e shembjes së shtëpisë ngjitur. Të 14 pjesëtarët e familjes së saj …
Antonela Pepkolaj | 17.11.2021 | nyje.al Pranvera dhe vjeshta janë sezonet më praktike dhe të preferueshme nga punëtorët, sidomos nga punëtoret. Në orën pesë e dyzet të mëngjesit, kohë kur hëna ndërrohet shpejt e shpejt me diellin, nxitimthi lëvizin burra e gra, kush për të kapur mjetin e transportit për punë, e kush për të kapur punën. Gratë, duke ecur e biseduar me njëra-tjetrën, kanë hap më të qetë në pjesët e errëta dhe pa dritë të rrugës, se sa …
Armela Përleka | 27.06.2020 | nyje.al Të shumtë ishin klientët të cilëve iu shërbeja në kioskën e vogël ambulante ku punoja, por monotoninë e asaj dite të zakonshme pune nën zhurmën e Tiranës, do ta thyente Sara, një 10-vjeçare zeshkane dhe plot jetë që endej zbathur atë ditë të nxehtë vere. Sara bënte disa ecajake të çuditshme rreth kioskës. Diçka kërkonte. Kur iu afrova t’i flas, më përpinë sytë e saj të mëdhenj e të zinj që vështirë t’i kisha …
Mariana Syla | 20.02.2020 | nyje.al Kufizimi, një fjalë që ekziston në atë pjesë të mendjes e mbushur me frikë, turp a paragjykim. Duhet kohë ta mposhtësh dhe kur ia del, ndihesh i lirë… Ky mendim më vjen kur takoj Dovletin, një djalë që nuk e harron dot kollaj. 33-vjeçari është lindur në qytetin e Gramshit, vendi që e ka shenjuar jetën e tij. Shtatmesëm dhe energjik, ai e orienton lehtësisht trupin e tij në karrocën me rrota. Gazmor, i …
Diana Malaj | 02.06.2019 | nyje.al Kushdo që ka lexuar “Persepolis” –in e Marjane Satrapit mundet të kujtojë pa shumë vështirësi personazhin autobiografik Marzhi. Ajo orvatet të krijojë dhe të shpërfaqë pa teklif individualitetin e vet duke fshikulluar autoritetet e jetës familjare dhe publike, duke qenë njëherazi subjekt i indoktrinimit të tyre në kohë të ndryshme të jetës. Xhenisa i përngjan Marzhit. Historia e jetës së saj dhe e shumë bashkëmoshatareve të veta ka paralele me rebelimin e shpirtit dhe …
01.04.2019 | Diana Malaj | nyje.al Ngjarja nuk zhvillohet në Petërburg, por në një qytet-burg që për urë ka mbikalimet prej hekuri dhe fekalesh. Rrëfimi i Adës nga Kamza nuk është rrëfim sentimental i një historie intime, ama pak nga “Net të bardha” do na shërbejë herë pas here si fill përshkues i një grushti momentesh jetësore të bëra shuk në mendjen e saj. Si ëndërrimtari vetmitar. Rrëfimi në librin “Net të bardha” ndahet në katër net dhe një mëngjes. …
Të flasësh për lojën seriozisht ka qenë parë si gjë e kotë. Kotësia e saj lidhej me imazhin se loja është punë fëmijësh, diçka sa për ta kaluar kohën apo, fundja, si diçka që nuk sjell përfitim. Kjo është vetëm pamja e parë, sepse loja përshkruan gjithë jetën e njeriut. Edhe jeta është njëfarë loje! Loja është edhe si shteg lidhës me tjetrin, por, po aq, ajo është përjetim provash e sprovash brenda vetes. Loja është një hapësirë improvizimesh, transformimesh e kreativiteti, por do kishim veçuar atë që thotë …
Pavjo Gjini | 23.10.2022 | nyje.al Marrë nga dokumentari “Badiou”, 2018 Kam qenë fatlum që për katër vite kam punuar si profesor i jashtëm/asistent në FSHS (UT). Për seminaret e një lënde jam paguar rreth 25.000 lekë për semestër (jo për muaj), me kontratë shërbimi të përvitshme, pa siguracione, pa zyrë, pa literaturë të përditësuar në bibliotekë, pa pagesë të orarëve të konsultimit me studentët apo të detyrimeve të tjera administrative që dalin. Pagesa kryhej katër muaj pasi ke mbaruar …
Antonela Pepkolaj | 24.08.2022 | nyje.al Përgjithësisht autonomia është një nga pasojat e suksesit (apo kështu mendohet) dhe, pasojë e autonomisë, është më shumë dinjitet dhe integritet njerëzor. Dokumentari “Factory to the workers”, nxjerr në pah, që në fakt edhe ekzistenca mund të përbëjë konflikt interesi, sidomos në një botë hierarkish në të cilën idealistët zgjedhin të ecin kundër rrymës. Kështu ndodh me fabrikën e pjesëve të makinave ITAS në Kroaci. Në përpjekje për të luftuar procesin e privatizimit, punëtorët …
Intervista e mëposhtme përshkruan gjithë historinë moderne të Palestinës dhe të asaj të ndërlidhur me të nga fundi i shekullit të XIX deri në ditët e sotme. Temat prekin lindjen e sionizmit, qeverisjen britanike të kolonive dhe trashëgiminë e saj në lindjen e shtetit të Izraelit, mënyrën e tij të qeverisjes, implikimet e luftërave antikoloniale, dinamikat e brendshme të lëvizjes palestineze për çlirim dhe marrëdhënien e saj me lëvizje në vendet e tjera arabe, historinë e negociatave për përfundimin e konfliktit dhe përpjekjen e Izraelit vitin e fundit – të cilësuar nga Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë si përpjekje që, sipas të gjitha gjasave, përbën gjenocid ndaj popullit palestinez – për çlirimin e pengjeve të marrë nga Hamasi pas sulmit të 7 Tetorit 2023 dhe për zhdukjen e këtyre të fundit…
Intervista e mëposhtme përshkruan gjithë historinë moderne të Palestinës dhe të asaj të ndërlidhur me të nga fundi i shekullit të XIX deri në ditët e sotme. Temat prekin lindjen e sionizmit, qeverisjen britanike të kolonive dhe trashëgiminë e saj në lindjen e shtetit të Izraelit, mënyrën e tij të qeverisjes, implikimet e luftërave antikoloniale, dinamikat e brendshme të lëvizjes palestineze për çlirim dhe marrëdhënien e saj me lëvizje në vendet e tjera arabe, historinë e negociatave për përfundimin e konfliktit dhe përpjekjen e Izraelit vitin e fundit – të cilësuar nga Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë si përpjekje që, sipas të gjitha gjasave, përbën gjenocid ndaj popullit palestinez – për çlirimin e pengjeve të marrë nga Hamasi pas sulmit të 7 Tetorit 2023 dhe për zhdukjen e këtyre të fundit…
Një javë më parë gazetari dhe kritiku i artit, Vincent van Gerven Oei, është përballur me një seri sulmesh dhe kërcënimesh përmes mesazheve elektronike dhe po ashtu ka qenë pre e një sulmi fizik nga artisti Driant Zeneli. Ngjarja ka tërhequr vëmendjen e një pjesë të opinionit publik pasi ambasadori holandez, rrjeti Safejournalist, Asociacioni i Gazetarëve të Shqipërisë AGSH, dhe disa organizata kulturore, dolën në mbështetje të kritikut të artit duke dënuar dhunën dhe kërcënimet ndaj tij si të papranueshme dhe si cenim i lirisë së fjalës dhe të medias…
Tre vite më parë, si pjesëmarrës i Laboratorit të Antropologjisë Urbane, të organizuar nga Grupi Ata dhe IAKSA prezantova nje kohëzim vizual përmes fotografive të lagjes Bathore në Kamëz. Referencë ishin imazhet e shkrepura nga një fotograf gjerman, ëam Kat, përgjatë vitit 1999. Në një prej imazheve shihet një kontenier i verdhë që shërbente si qëndër ambulatore për lagjen. Në bisedë me time më, ajo më tregoi asokohe që ai kontenier kishte qënë me të vërtetë qendra e vetme shëndetësore për Bathoren për disa vite dhe se unë isha vaksinuar aty përgjatë fëmijërisë së hershme.
